14 Eylül 2023 tarihi itibarıyla a.TR yapısındaki alan adlarının tahsisine ilişkin usul ve esaslar yürürlüğe girdi. Peki “a.TR” yapısındaki domain adresini nasıl tescil edebilirsiniz? Domain tescil süreci nasıl işliyor? gibi soruların cevaplarını bu yazımızda cevaplıyorum.
a.TR yapısındaki alan adlarının tescil süreci 3 kategoriden oluşuyor. Bu üç kategori tamamlandıktan sonra “ilk gelen alır kuralı” devreye giriyor. Bu kategorilerin detaylarını aşağıda paylaşıyorum.
a.tr Yapısındaki Alan Adlarının Tescilinin Kategorileri
Birinci Kategori
14 Eylül 2023
İlk Tahsis İşlemleri
Birinci Kategori kapsamında “öncelik sıralaması şu şekilde olan” .gov.tr > .edu.tr > .tsk.tr > .bel.tr > .pol.tr > .k12.tr uzantılı alan adlarının, hiyerarşi baz alınarak otomatik .TR uzantılı karşılıkları üretildi. 14 Eylül‘de geçiş yapıldı.
Örneğin; istanbul.gov.tr için istanbul.tr üretildi ve teslim edildi. Bu durumda istanbul.bel.tr veya istanbul.k12.tr için üretilmedi. Çünkü uzantı önceliğine göre .gov.tr alan adı için .TR karşılığı üretildi ve diğerlerine fırsat sunulmadı.
İkinci Kategori
14 Kasım 2023
“.org.tr” Alan Adı Sahipliği Önceliği
İkinci Kategori kapsamında sadece .org.tr uzantılı alan adları için .TR’ye geçiş süreci 14 Kasım 2023‘te başlayacak. Kamu kurumu niteliğinde olan meslek kuruluşları, kamuya yararlı dernek ve vergi muafiyeti tanınan vakıflar ile işçi veya işveren meslek kuruluşları 1 aylık süre içerisinde “belge” sunarak .TR uzantılarını almaya hak kazanabilecekler.
Belgeler TRABİS tarafından değerlendirilecek ve son kararı TRABİS verecektir. En geç 3 ayda bu süreç tamamlanacak.
“org.tr” Alan Adı Sahipliği Önceliği Başvurusu ve Değerlendirilmesi
BTK tarafından ilk tahsis işlemlerinin yapıldığına dair duyuru yayınlandıktan sonra yukarıda paylaşmış olduğum niteliklere uygun olan “.org.tr” uzantılı alan adı sahipleri, Kayıt Kuruluşu aracılığı ile başvuru kodu kullanarak yaptıkları başvurularda, nitelikleri taşıdıklarına dair kanıtlayıcı bilgi ve belgeleri elektronik ortamda TRABİS’e iletilecek.
Başvurunun uygunluğu BTK tarafından incelenir, bu süreçte BTK, Kayıt Kuruluşu aracılığı ile başvuru sahibinden ek bilgi ve belge talep edebilir. Başvurunun BTK tarafından onaylanmaması halinde TRABİS, ilgili Kayıt Kuruluşunu bilgilendirir. Bilgilendirmeye istinaden Kayıt Kuruluşu, başvurunun onaylanmadığını gecikmeksizin alan adı sahibine iletecek.
Üçüncü Kategori
14 Şubat 2024
Uzantı Bazlı Alan Adı Sahipliği Önceliği
Üçüncü Kategori .a.TR geçişinde en kalabalık ve rekabet dolu süreç için planlanan açılış tarihi 14 Şubat 2024. Hak öncelik sıralaması şu şekilde: .kep.tr > .av.tr > .dr.tr > .com.tr > .org.tr > .net.tr > .gen.tr > .web.tr > .name.tr > .info.tr > .tv.tr > .bbs.tr > .tel.tr.
Üçüncü Kategori‘de başvurular “Başvuru Kodu” ile yapılacak. Belgeye ihtiyaç olmayacak. a.com.tr sahibi, kayıt kuruluşundan alan adı için “Başvuru Kodunu” alarak dilediği kayıt kuruluşundan başvurusunu yapabilecek. Alan adınız hangi firmada kayıtlıysa, orası .TR başvurunuz için zorunlu olmayacak.
Örneğin, a.com.tr sahibi, alan adının kayıtlı olduğu ABCD firmasından başvuru kodunu aldı ve gitti domainhizmetleri.com üzerinden a.TR başvurusunu yaptı, yapabilir. Bu işlem transfer kodu almak kadar kolay olacak. a.av.tr sahibi bir başkası da dilediği bir firmadan aynı a.TR için başvuru yaptı diyelim. Herkes, eğer .TR karşılığı boştaysa kendi alan adlarının .TR karşılığı için başvurabilecek. Alan adları gerçekte kaydolmayacak bu sadece “talep toplama süreci” olacak. Yaklaşık 4 aylık süreç sonrası uzantı önceliğine göre kayıt işlemleri bir gecede TRABİS tarafından tamamlanacak.
Veeee, İlk Gelen Alır Dönemi
12 Eylül 2024
İlk başta 14 Haziran 2024 tarihinde gerçekleşmesi planlanan ilk gelen ilk alır dönemi, mağduriyetin önlenebilmesi için 12 Eylül 2024 tarihine ertelendi ve bu tarihte kayıtlar başladı. Artık kategori bazlı tescillerden geriye artık müsait olan alan adları için “ilk gelen alır” kayıt sürecine geçildi ve tüm dünyada serbest tesciller başladı.
a.TR Yapısındaki Alan Adlarının Tahsisine İlişkin Usul ve Esaslarını incelemek isterseniz: a.tr Yapısındaki Alan Adlarının Tahsisine İlişkin Usul ve Esaslar ile a.tr Yapısındaki Alan Adlarının Ücretleri
a.b.tr (.com.tr, .net.tr vb.) şeklindeki domain adreslerinde olduğu gibi .TR yapısındaki domain adresleri içinde TRABİS tarafından İnternet Alan Adları Yönetmeliği uygulanmaktadır. Bu nedenle domain adresinizin TAKAL (Tahsise Kapalı Adlar Listesi) ve TAKIL (Tahsisi Kısıtlı Adlar Listesi) içerisinde olması halinde domain adresinizin tescili onaylanmayabilir. Bu konu hakkında yazdığımız TRABİS İçin TAKIL ve TAKAL Nedir? makalemizi de incelemenizi öneririm.
Eğer a.TR yapısındaki bir domain adresi tescil etmeyi düşünüyorsanız bu süreç boyunca yardımcı olmaktan mutluluk duyarız. İnternet sitemiz üzerinde bulunan canlı sohbet bölümü veya İletişim sayfamız içerisinde bulunan bilgiler üzerinden bizlerle iletişime geçebilir ve aklınıza takılan soruları bizimle paylaşabilirsiniz.
